Leestijd: 2 minuten
Giraal geld is het geld of saldo dat op een betaalrekening staat. Het betreft geld dat niet fysiek beschikbaar is zoals munt- en briefgeld. Dit wordt chartaal geld genoemd. Giraal geld kan gebruikt worden om over te schrijven naar andere rekeningen zonder eerst op te nemen in contanten. Samen met chartaal geld behoort giraal geld tot de totale maatschappelijke hoeveelheid geld die in omloop is. Met andere woorden; geld dat in publieke handen is. Geld dat in het bezit is van de algemene banken en de Rijksoverheid behoort niet tot het maatschappelijke geldbedrag.
Wat is giraal geld? #
Geld kan in je portemonnee zitten of in een kassalade liggen. Dan hebben we het over contant geld of ‘chartaal’ geld. Dit is het geld dat je bezit in munten en briefjes. Daarnaast is er geld dat op een rekening staat bij een bank. Dit is een bedrag waar je in principe direct over kunt beschikken maar wat je niet direct als contant geld in handen hebt. Dit bedrag of ‘getal’ op een bankrekening wordt giraal geld genoemd. Voorheen werd vaak gesproken van een girorekening met daarop je banksaldo.
Postgiro en bankgiro #
Het systeem van geld overmaken is in de loop der jaren veel eenvoudiger geworden. Tegenwoordig wordt er op Europees niveau gebruik gemaakt van Instant Payments, bij een overboeking zal het bedrag direct op de rekening van de begunstigde bijgeboekt worden. In Nederland waren er lange tijd twee systemen die afhankelijk van elkaar functioneerde; Postgiro en Bankgiro. Voor snelle betalingen werd onderscheid gemaakt tussen Chipper en Chipknip. Bij een overschrijving van een Postgiro rekening naar een Bankgiro rekening moest zowel het nummer van de crediteur als van de debiteur worden vermeld.
Wat doe je met giraal geld? #
De bank is een intermediair die middels overschrijvingen bedragen kan overboeken naar een andere rekening. Zo kun je betalingen verrichten per pin, via een bank app of een fysieke overschrijfkaart. Het bedrag wordt in dat geval van één rekening op een andere rekening geplaatst. Dit wordt in boekhoudkundige termen ook wel debiteren en crediteren genoemd.
Maatschappelijk geld #
Het totaal van giraal geld (op de bankrekening) en chartaal geld (contant) wordt de maatschappelijke geldhoeveelheid genoemd of afgekort M1. Dit is de som van alle privé- en zakelijke monetaire bezittingen met uitzondering van het kasgeld dat de primaire banken in hun bezit hebben. Door krediet te verlenen vanuit banken zal het maatschappelijke geld stijgen, dit heet geldschepping. Als het publiek leningen aflost is er sprake van geldvernietiging.