Variabele kosten zijn kosten die onderhevig zijn aan de omvang van de productie. Als de productie omlaag gaat dan zijn er bijvoorbeeld meer grondstoffen nodig, deze grondstoffen behoren in dat geval tot de variabele kosten. Deze kosten staan tegenover de vaste kosten. Dit zijn uitgaven die hetzelfde blijven ongeacht de productieomvang. Net zoals de variabele kosten hoger kunnen uitvallen kunnen ze ook dalen. Bijvoorbeeld als er minder producten gemaakt worden in een fabriek.
Wat zijn variabele kosten? #
Meer produceren betekent doorgaans ook meer kosten maken. Als de uitgaven direct gekoppeld zijn aan de output binnen een bedrijf dan spreekt men van variabele kosten. Per bedrijf en sector kunnen deze kostenposten sterk verschillen. In een fabriek kun je bijvoorbeeld deze uitgaven tegenkomen:
- Kosten voor grondstoffen die nodig zijn om producten te maken in een fabriek.
- Kosten voor machines die bij een hogere productie meer stroom verbruiken en meer onderhoud nodig hebben.
- Kosten voor meer werknemers die de hogere capaciteit mogelijk maken.
- Kosten voor logistiek om grondstoffen te leveren en producten naar de klant te verschepen.
Als uitgaven direct gerelateerd zijn aan de productie dan zijn het variabele kosten. Als de uitgaven niet direct stijgen of dalen bij een afwijkende productie dan betreft het vaste kosten.
Hoe kun je variabele kosten berekenen? #
De som van de variabele kosten is niet altijd eenvoudig te berekenen. Er zijn namelijk diverse factoren die een rol kunnen spelen. Als grondstoffen op basis van een staffelprijs worden ingekocht dan kunnen de kosten per kilo dalen naarmate de productie omhoog gaat. De variabele kosten zullen dan stijgen terwijl de winst omhoog gaat.
Dit is niet altijd het geval. Als er bijvoorbeeld op korte termijn meer personeel nodig is, dan moeten er wellicht werknemers via detachering worden ingeschakeld die relatief duur zijn. De som van variabele kosten kan dus zeer gecompliceerd worden.
Totale kosten en totale opbrengsten #
Als de kosten en opbrengsten lineair schaalbaar zijn, dan is het eenvoudig om de variabele kosten te berekenen. Is dit niet het geval dan moet er per kostenpost berekend worden hoe de lijn verloopt. Dit kan plaatsvinden binnen administratieve software waarbij er mogelijk specifieke rekenmodellen nodig zijn.
Zo kan worden bepaald waar omslagpunten liggen wat betreft kosten en baten. Als de variabele kosten stijgen dan is het de bedoeling dat de omzet ook omhoog gaat. De winst kan toenemen, het vereist wel wat rekenwerk en voorspellend vermogen om een hogere winst te realiseren. Omdat de vaste kosten gelijk blijven bij een hogere productie zal het winstperspectief toenemen naarmate de productie toeneemt.
